Triduum Paschalne — najważniejsze wydarzenie w roku liturgicznym

Triduum Paschalne (z łac. triduum – trzy dni) to najważniejsze wydarzenie w roku liturgicznym katolików. Jego istotą jest celebracja męki, śmierci i zmartwychwstania Chrystusa.

Wielki Czwartek

Triduum Paschalne rozpoczyna się w Wielki Czwartek. Ten dzień jest wejściem w tajemnicę Wieczernika, gdzie Chrystus ustanowił sakrament Eucharystii i Kapłaństwa. Przed rozpoczęciem Mszy Wieczerzy Pańskiej w kościele nie ma Najświętszego Sakramentu, to znak, że ten Sakrament Jezus ustanowił podczas Ostatniej Wieczerzy.

Podczas hymnu Chwała na wysokości Bogu rozbrzmiewają wszystkie dzwony i dzwonki, które milkną aż do uroczystości paschalnej. Zastąpione są w tym czasie drewnianymi kołatkami. To właśnie podczas tej Mszy Świętej konsekruje się odpowiednią liczbę komunikantów na Mszę Wieczerzy Pańskiej, Liturgię Męki Pańskiej oraz Hostię do wystawienia w Grobie Pańskim. Na zakończenie liturgii kapłani przenoszą Najświętszy Sakrament do ołtarza wystawienia — Ciemnicy, która symbolizuje ogród Oliwny. Każdy jest zaproszony, aby trwać na modlitwie z Jezusem i Apostołami. Tabernakulum pozostaje puste, zgaszone są wieczne lampki, nie ma kwiatów, a ołtarz ogołocony jest z wszelkich obrusów, na znak ogołocenia Chrystusa. 

Wielki Piątek.

Wielki Piątek jest dniem powagi i skupienia, postu i modlitwy. Wierni gromadzą się na Adoracji Najświętszego Sakramentu, w Ciemnicy.  W tym dniu nie odprawia się Mszy Świętej. Treścią jest zbawcza Męka i Śmierć Chrystusa na Krzyżu, przez które dokonało się nasze zbawienie. Liturgia rozpoczyna się wieczorem. Kapłan ubrany w ornat koloru czerwonego w ciszy wchodzi do kościoła i upada w milczeniu przed ołtarzem. Składa hołd ofiarnej miłości Boga, a wierni w tym czasie towarzyszą mu w tej modlitwie w postawie klęczącej, w postawie uniżenia i adoracji.

Istotnym elementem liturgii jest Adoracja Krzyża, który wnoszony jest w uroczystej procesji. Kapłan odsłania krzyż, śpiewając: Oto drzewo Krzyża, na którym zawisło Zbawienie świata. Wierni odpowiadają: Pójdźmy z pokłonem, pragnąc tym samym wejść w tajemnicę Męki. Podczas Adoracji Krzyża,  wierni mogą podejść, aby ucałować Krzyż lub pokłonić się przed Nim.

Na zakończenie Liturgii Męki Pańskiej Najświętszy Sakrament zostaje przeniesiony do Grobu Pańskiego. Monstrancja okryta jest welonem, który symbolizuje całun, w jaki zawinięte zostało Ciało Jezusa. To w tym miejscu wierni gromadzą się, aby czuwać i się modlić. 

Wielka Sobota.

W tym dniu święcimy pokarmy na stół wielkanocny. W Wielką Sobotę panuje przejmująca cisza, w której trwamy na modlitwie przy Grobie Pańskim. Liturgia Wigilii Paschalnej obejmuje:

Liturgię Światła, podczas której święci się ogień i Paschał. Na krzyżu wyrytym w paschalnej świecy umieszcza się pięć czerwonych gron. Przypominają nam one rany Chrystusowe. Kapłan, wznosząc ku górze Paschał, obwieszcza wszystkim: Światło Chrystusa, na co wierni odpowiadają: Bogu niech będą dzięki. Światło coraz bardziej wypełnia świątynię. W hymnie pochwalnym Exsultet obwieszcza się zwycięstwo Życia nad śmiercią, Chrystusa, który jest Światłem świata.

Liturgię Słowa, która jest bogatsza niż zwykle. Opisuje historię Zbawienia od stworzenia świata, poprzez przejście narodu wybranego przez Morze Czerwone, aż po zapowiedź proroków zwiastujących zwycięstwo Chrystusa nad grzechem i śmiercią. Po ostatnim czytaniu ze Starego Testamentu i modlitwie, podczas hymnu Chwała na wysokości, podobnie jak w trakcie Mszy Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek, uderza się we wszystkie dzwony, a kołatki zastępuje się dzwonkami i gongiem.

Liturgię Chrzcielną, podczas której śpiewana jest Litania do Wszystkich Świętych. Po jej odśpiewaniu kapłan dokonuje poświęcenia wody chrzcielnej, zanurzając w niej Paschał. Zgromadzeni wierni wyrzekają się szatana i wyznają wiarę w Jezusa Chrystusa. Za odnowienie przyrzeczeń chrztu można dostąpić odpustu zupełnego. Po Liturgii Chrzcielnej rozpoczyna się Liturgia Eucharystyczna. Wigilię Paschalną kończy procesją rezurekcyjną i rozpoczyna się radość wielkanocnego świętowania.